De studenten van Electric Superbike Twente hebben de eerste meters gemaakt met hun elektrische racemotor. De machine rijdt volgens het team soepel en reageert zoals gehoopt op het bedienen van de gashendel en de remmen. Komende week volgen uitgebreide tests op een circuit in Emmen.

Read this article in English

Team Electric Superbike Twente is een team van vijftien studenten van de Universiteit Twente en Saxion Hogeschool, die in minder dan een jaar vanaf nul een elektrische motorfiets hebben ontworpen en gebouwd. Daarbij kregen ze de hulp van verschillende bedrijven. Het team is opgericht door Tim Veldhuis en Lars Haarmeijer, die allebei al ervaring hadden met racen.

‘Ik had de eer om als eerste op onze motor te mogen rijden’, vertelt teammanager Veldhuis, student Industrial Design Engineering aan de Universiteit Twente. ‘Hij reed heel soepel, dat was mooi om te ervaren. De machine luistert heel goed naar wat je met je handen doet. Hij reageert direct en rijdt pittig.’

Wat heet pittig. De machine heeft 200 pk en trekt binnen 3 s op van stilstand naar 100 km/h. In tegenstelling tot een motor op benzine, heeft de elektrische motor van Electric Superbike Twente vanuit stilstand direct een maximaal koppel ter beschikking. En hij weegt maar 220 kg.
 

Serieuze tests

Na de eerste succesvolle meters op een parkeerterrein volgen komende dinsdag, 17 juli, de eerste serieuze tests. In Emmen gaat dan de coureur van het team, Thijs Peeters, op de motor rijden. Langs de kant wordt dan allerlei data verzameld, zoals temperaturen van de batterijen en de elektronica. Maar ook de mate van vering voor en achter en de bandenspanning, die een maat is voor de temperatuur van de band, worden gemeten. ‘We willen weten of al deze waarden netjes binnen afgesproken grenzen blijven. Vooral voor een optimale werking van de batterijpakketten is het van belang dat de temperatuur ervan onder de 60 °C blijft’, zegt Veldhuis. De batterijen zijn luchtgekoeld, de elektromotor en de invertor watergekoeld.


From scratch

De studenten hebben de motorfiets from scratch ontworpen en opgebouwd, een enorme klus. In het begin werden zo’n beetje alle verschillende opties onderzocht. ‘Dat was enorm veel werk’, herinnert teamlid Bram Norp zich, ontwerper van de kuip, de buitenkant van de motorfiets. ‘Neem bijvoorbeeld het frame, dat is bij een gewone motor vaak een vakwerkconstructie. Maar dat hebben wij uiteindelijk losgelaten (zie foto hieronder). Je kan namelijk de elektromotor onderdeel maken van de dragende constructie. Dat gaf ons meer vrijheid van ontwerpen vergeleken met een motor op benzine.’



Veel elektronica

Er zijn meer verschillen met een ‘gewone’ motorfiets. De Electric Superbike heeft veel meer elektronica aan boord. Centraal daarbij staat de Electrical Control Unit (ECU), een soort computer die alles aan elkaar knoopt. ‘Dit is het brein van de motorfiets’, zegt Norp. Die is hard nodig, want elk van de tien accupakketten heeft al een eigen printplaatje dat regelt dat die optimaal kunnen functioneren qua temperatuur, stroom etc. De ECU communiceert met al deze elektronica, net als met de invertor die de gelijkstroom van de accu’s omzet in wisselstroom voor de elektromotor.


Rijgedrag

Veel van de teamleden rijden zelf motor. Toch werd voor de wedstrijden een coureur van buiten aangetrokken, de ervaren Thijs Peeters. Die zal behoorlijk moeten wennen aan het rijgedrag van de zelfgebouwde motor. Vooral bij het optrekken moet hij opletten, want de elektrische motorfiets heeft meteen het maximale koppel. Bij verkeerd gebruik betekent dat een onvrijwillige wheelie (het voorwiel komt los van de grond) of erger, op het asfalt terecht komen.


Geen motorrem

Verder is de Electric Superbike een traploze automaat en dus heeft die geen koppeling én geen motorrem. ‘Bij een gewone motorfiets kun je remmen op de motor, maar bij die van ons alleen op de remmen. Of we regeneratief gaan remmen, zodat je de batterijen een beetje bijlaadt, daarin moeten we nog een keuze maken. De winst daarvan is kleiner dan bij een auto, omdat bij een remmende motorfiets veel druk op het voorwiel komt, terwijl de elektromotor op het achterwiel aangrijpt’, vertelt Norp.


Bedrijven

De studenten hebben zelf de motorfiets bedacht, maar ze kregen wel de hulp van verschillende bedrijven. Bij Ten Kate Racing, een professioneel raceteam, konden ze altijd terecht voor advies. AEGROUP hielp het studententeam met hun eigen ontwerp van de elektromotor. Ook  ProDrive bracht zijn kennis in, bij het ontwerpen van de motorfiets zelf en de printplaten van de elektronica van de motor.
 

Race

Na de metingen van komende week kan het team nog kleine aanpassingen aan de motorfiets doen. Op 10 en 11 augustus vindt dan de eerste echte race plaats, op het circuit van Donington Park in Engeland, tegen andere elektrische motoren. Later dit jaar volgen nog andere races, onder meer in Assen. De bijzondere motorfiets is dit weekend van dichtbij te bewonderen op de Zwarte Cross, een muziekfestival in de Achterhoek.


Beeldmateriaal Electric Superbike Twente / Sebastiaan Bors Photography