Dyson-vliegmachine zonder draaiende turbine
De luchttaximarkt vraagt om compacte, stille en efficiënte vliegtoestellen. Het Amerikaanse bedrijf Jetoptera komt daarom met een nieuw type aandrijving zonder zichtbare draaiende delen.
Jetoptera maakt gebruik van het Fluidic Propulsion System (FPS), waarvan het werkingsprincipe overeenkomt met dat van de bladloze ventilatoren van Dyson.
Open ring
Net als bij de Dyson-ventilator is de aandrijfmodule voor het oog niets meer dan een open ring. De ringvormige aandrijfmodule heeft een vleugelvormig profiel met langs de hele omtrek een smalle spleet.
Gecomprimeerde lucht die door die spleet wordt geblazen, stroomt langs het vleugelprofiel en genereert een onderdruk aan de voorkant van de module. Hierdoor wordt een veel grotere hoeveelheid lucht – tot zo’n vijftien keer zoveel – door de module heen getrokken met ook nog eens luchtstroming langs de buitenzijde.
Turbine- of elektromotor
De benodigde luchtcompressor ligt in de romp van het vliegtuig en kan worden aangedreven door een compacte turbinemotor of een elektromotor. Jetoptera onderzoekt en ontwikkelt beide opties.
Volgens het bedrijf werkt FPS 10 procent efficiënter, is het 30 procent lichter in gewicht dan conventionele aandrijfsystemen en tot 25 decibel (A) stiller dan een verbrandingsmotor met propelleraandrijving.
Bovendien is het minder complex: hierdoor kunnen de aandrijfmodulen voor VTOL (vertical take-off and landing)-toepassingen makkelijker kantelen.
Aerodynamische lift
Jetoptera past de aandrijfmodulen toe binnen een zogenaamde box-wing-constructie toe. Door de luchtstroming die de aandrijfmodulen langs de binnen- en buitenkant genereren, ontstaat extra aerodynamische lift.
Bovendien is het toestel compacter dan VTOL-toestellen met ronddraaiende propellers.
Prototype
Jetoptera zit nog in de prototypetestfase voor uiteindelijk een reeks aan vliegtuigen. De kleinste is de tweezitter VTOL J-2000 met een startgewicht van ruim negenhonderd kilogram en een maximumsnelheid van 320 kilometer per uur.
Tekst: Paul Schilperoord
Foto: Jetoptera