De wilde beginjaren van SpaceX

Hoe gaat het eraan toe in de eerste jaren van een grensverleggend ruimtevaartbedrijf? In het geweldige nieuwe boek Liftoff beschrijft Eric Berger de wilde begintijd van SpaceX.

Je kunt veel zeggen over Elon Musk, maar hij krijgt wel dingen voor elkaar. Zijn auto merk Tesla floreert nu, na vele stroeve opstartjaren, en heeft feitelijk de autoindustrie op haar kop gezet. Door het pionierswerk van Tesla moesten de bestaande grote autobouwers wel kleur bekennen en zijn ze ook elektrische modellen gaan ontwikkelen.

Bij een breder publiek net wat minder bekend is dat Musk iets soortgelijks ook heeft gedaan in de ruimtevaart. In 2002 richtte hij SpaceX op, aanvankelijk een klein bedrijf met een handvol hardwerkende rocket scientists, maar met enorme ambities. Het bedrijf wilde het lanceren van raketten vele malen goedkoper maken. Over de eerste jaren van SpaceX verscheen vorige maand het boek Liftoff, met als ondertitel Elon Musk and the desperate early days that launched SpaceX.
 

Op zijn kop gezet

Ruimtevaartjournalist Eric Berger sprak met alle SpaceX-medewerkers van het eerste uur en kreeg – wat uniek is – volledige medewerking van Musk zelf. Dit heeft geleid tot een enerverende geschiedschrijving van de eerste acht jaar van een bedrijf dat, kunnen we inmiddels constateren, de ruimtevaartbusiness op zijn kop heeft gezet.

Anno 2021 is SpaceX een succesvol draaiend bedrijf, dat miljardencontracten binnenhaalt en elke maand wel een lancering heeft. En het doet dingen die andere ruimtevaartspecialisten nooit voor mogelijk hadden gehouden.

Zoals een uit de kluiten gewassen raket laten opstijgen, zijn payload in de ruimte laten afleveren en dan doodleuk weer landen op de gewenste locatie. Het is deze truc – een in technisch opzicht erg ingewikkelde truc – die er mede voor zorgt dat lanceringen zoveel goed koper zijn geworden. Een flink deel van de raket kan namelijk worden hergebruikt bij volgende lanceringen.
 

Sappelen

Toch was het in het begin – we schrijven de vroege jaren 2000 – sappelen bij het Amerikaanse bedrijf. Musk was weliswaar multimiljonair geworden door de verkoop van zijn aandeel in het internetbedrijf PayPal, maar met de honderd miljoen dollar die hij had gereserveerd om in SpaceX te investeren, kwam je in die tijd nog niet heel ver.

Het betekende dat het bedrijf zoveel mogelijk onderdelen van derden inkocht, met uitzondering van de raketmotor, de Merlin. Die werd helemaal in huis ontwikkeld. Berger beschrijft in zijn boek mooi hoe de eerste werknemers van SpaceX echte alleskunners moesten zijn. Ze moesten tekenen, ontwerpen, sleutelen, testen en regelen.

Dat is logisch als je met tien mensen werkt bij een startup die raketten wil lanceren. Het geeft het verschil aan met de gigantische bedrijven aan wie de Amerikaanse overheid tot dan toe ruimtevaartprojecten gunde, zoals Lockheed Martin en Boeing. Daar was een ingenieur soms enkel en alleen verantwoordelijk voor een schroef van een raket, grapt Berger.
 

Cowboys

En waar de traditionele bedrijven alle nieuwe ontwerpen vastleggen in een indrukwekkende stapel papier, pakten de cowboys van SpaceX het fundamenteel anders aan: make things, break things and then try again. Musk moedigde zijn mensen aan om meteen nieuwe onderdelen te bouwen, te testen, ervan te leren en ze dan beter te maken. Leren van de praktijk, was het devies. Dat is een heel andere aanvliegroute dan: elk ontwerp tot op vijf cijfers achter de komma tekenen en simuleren en dan pas gaan bouwen.
 

Spannend

Een boek over rakettenbouwers had gemakkelijk kunnen verzanden in technologische details, maar auteur Eric Berger houdt zijn boek verbazingwekkend licht. En spannend, want de route naar de eerste succesvolle lancering is een echte pageturner.

We weten hoe het afloopt – SpaceX heeft inmiddels een centrale plek veroverd in de ruimtevaartsector – maar toch is het superboeiend om te lezen over de avonturen van de eerste ingenieurs van het bedrijf. Enige interesse voor rakettechnologie is vereist, maar dan weet Berger ook heel goed de aandacht vast te houden.

 

Liftoff. Elon Musk and the desperate early days that launched SpaceX
Eric Berger
280 Blz.
€ 17,50

 

Openingsfoto Depositphotos