We blikken steeds meer terug op de coronapandemie. Hoe werden de vaccins ontwikkeld, wie deden dat, en wat ging er goed en minder goed bij het bestrijden van het virus? Het boek De race om het coronavaccin beschrijft het prima.

Nu, half juni, is inmiddels een aanzienlijk deel van de Nederlandse bevolking (deels) gevaccineerd. Daarmee hopen we de coronapandemie in ons land langzaamaan achter ons te laten.

De tijd om terug te kijken is aangekomen, getuige de stortvloed aan nieuwe publicaties die terugblikken op de laatste anderhalf jaar; in de vorm van krantenartikelen en wetenschappelijke papers, maar ook in boekvorm.
 

Terug naar de normaliteit

Eén ervan is het boek De race om het coronavaccin van Hans van der Loo, publicist en adviseur op het gebied van verandermanagement. Zijn boek blikt terug op de ontwikkeling van de vaccins die ons nu – eindelijk – terug gaan brengen naar de normaliteit.
 

Wereldprestatie

Van der Loo laat zien wat voor een wereldprestatie er is geleverd met het binnen een jaar ontwikkelen en beschikbaar maken van een werkend vaccin tegen covid-19.

Hij schrijft: ‘De ontwikkeling van een nieuw vaccin kost over het algemeen tien tot vijftien jaar. Soms korter, vaak ook langer. Het in vier jaar op de markt brengen van een vaccin tegen de bof gold tot voor kort als onverslaanbaar wereldrecord. Maar deze keer was die tijd er niet. En dat in een sector die eerder bekendstaat als traag en zorgvuldig, dan als snel en risicovol.’
 

Overschakkelen van traag naar Formule-1

Maar die sector – de farma- en biotechbedrijven – heeft zich onder lastige omstandigheden van zijn beste kant laten zien. ‘Een doorgaans als traag omschreven groep vaccinmakers kon vrijwel moeiteloos overschakelen naar het tempo van een Formule 1-race’, schrijft Van der Loo.

‘Hoe slaagden zij erin om op ongekende wijze te versnellen? Welke krachten wisten ze vrij te maken? En wat kunnen wij daarvan leren?’
 

Testfasen vonden parallel plaats

Eén ding is wel duidelijk: bij de betrokken bedrijven gooiden ze de gangbare planningen in de prullenbak en zetten er de turbo op. Allerlei testfasen die normaal gesproken elkaar moeten opvolgen, vonden nu parallel plaats en werden soms zelfs overgeslagen.

Alleen waar dat straffeloos kan natuurlijk. Het boek maakt ook duidelijk dat de vliegende vaart niet ten koste is gegaan van de veiligheid van het uiteindelijke product.
 

Begindagen van het coronavirus

Het boek is op zijn best als Van der Loo schrijft over de begindagen van het coronavirus. Terwijl begin 2020 vanuit China al de eerste zorgwekkende geluiden binnendruppelen, gaan veel Nederlanders nog vrolijk op skivakantie. In het zuiden van het land hossen mensen nog van kroeg naar kroeg met carnaval.

Maar bij de vaccinmakers is dan allang duidelijk: er dreigt een pandemie en er is straks behoefte aan een vaccin. Of liever nog: aan een handvol verschillende vaccins.
 

Nederlandse laboratoriumhelden

Vervolgens zet de auteur de spotlights op een aantal Nederlandse laboratoriumhelden (zijn woorden) die een belangrijke rol hebben gespeeld bij het ontwikkelen van vaccins: Lidia Oostvogels van het Duitse biotechbedrijf CureVac en Hanneke Schuitemaker en Ingrid Bos van het Nederlands-Amerikaanse bedrijf Janssen.

Het is boeiend om te lezen hoe zij de aanloop van de corona tijd hebben ervaren en hoe zij al snel in een soort hyperactieve modus schoten. Het komt dan ook niet vaak voor dat de hele wereld last heeft van hetzelfde virus. Dat hun bedrijven hierop een enorme positieve impact konden hebben, realiseerden zij zich allemaal terdege.

Een doorgaans als traag omschreven groep vaccinmakers kon vrijwel moeiteloos overschakelen naar het tempo van een Formule 1-race

Stille krachten in de laboratoria

Nu speelden de genoemde mensen een leidinggevende rol binnen hun bedrijven, maar Van der Loo schrijft ook vol lof over de stille krachten, de mensen in de laboratoria van de vaccinmakers, die tot in de tenen gemotiveerd, uiterst zorgvuldig hun werk doen.

Hier en daar schiet hij een beetje door in de bewieroking van deze beroepsgroep. In het begin van zijn boek dicht Van der Loo de werknemers bijkans bovenmenselijke eigenschappen toe.
 

Levens werden gered

Het is hem vergeven, want voor de rest is dit boek een mooi eerbetoon aan de hard werkende mensen in de labs, die er toch maar voor hebben gezorgd dat er razendsnel een vaccin beschikbaar kwam, zodat er levens werden gered en wij weer terug kunnen naar het oude normaal.


Openingsfoto Depositphotos.com
 

De race om het coronavaccin
Hans van der Loo
208 Blz.
€ 20,00