De komst van elektriciteit bracht een omwenteling teweeg. Het vorige week verschenen boek Het elektrisch paradijs zoomt in op de ­gevolgen voor de huishoudens.
 

Een elektrische botervloot: de kans dat u er een in huis heeft, acht ik nihil. Toch schijnt het ding ooit te hebben bestaan. Begin twintigste eeuw, elektriciteit had net de huishoudens bereikt en van pure gekkigheid werden allerhande huis­houdelijke objecten ineens voorzien van een snoer en een stekker. Zelfs botervloten.

Wat veranderde er voor gewone burgers toen alles elektrisch werd? Om die vraag draait het rijk geïllustreerde boek Het elektrisch paradijs. Auteurs Lorenz van Doornen en Meta Krüge kozen voor een interessante invalshoek. Met vele citaten uit kranten uit die tijd slagen ze erin de elektrische revolutie heel dichtbij te brengen. De hype van weleer wordt voor de lezer zo bijna tastbaar. 


Elektrisch erfgoed

De auteurs zijn persoonlijk betrokken bij het onderwerp. Door de jaren legden ze een grote verzameling elektrisch erfgoed aan: van lampen en kachels tot stofzuigers, naaimachines en broodroosters.

Imposant is ook de research die ze hebben verricht. Van de meeste apparaten kennen ze de oorsprong en voor liefhebbers – want dat zijn Van Doornen en Krüge; beiden voormalig docent in het hoger onderwijs – blijken ze technisch goed onderlegd.


Catalogus van gedroomde tentoonstelling

Hoezeer de geschiedenis van de elektriciteit de twee aan het hart gaat blijkt uit het nawoord. Daarin hekelen ze de manier waarop we in ons land met dit erfgoed omgaan. Musea voor historische elektrische apparaten, zoals het Nederlands Elektriciteitsmuseum in Hoenderloo, zijn gesloten, collecties uiteengevallen.

De laatste keer dat Teylers in Haarlem en NEMO in Amsterdam een historische overzichtstentoonstelling organiseerden over elektriciteit is al meer dan tien jaar geleden, merken de auteurs op. De overheid trekt 150 miljoen euro uit voor De vaandeldrager van Rembrandt, maar ‘voor de historie die de basis vormt voor ons huidige dagelijkse leven is nauwelijks belangstelling.’  

Dit boek laat zich dan ook het beste lezen als een catalogus van een tentoonstelling die er snel zou moeten komen. Hopelijk is die botervloot daar dan ook te zien want ik blijf me afvragen wat daaraan te elektrificeren valt.
 

Het elektrisch paradijs 
Lorenz van Doornen en Meta Krüge 
208 Blz. | € 34,99