Maritiem Talent van het jaar Fanny Rebiffé verbindt werktuigbouw met AI en industrie met wetenschap, om de scheepvaart vooruit te helpen.

Naam: Fanny Rebiffé

Leeftijd: 32 jaar

Opleiding: data science, Université Grenoble Alps; mechatronic engineering, Université de Technologie de CompiÚgne, Frankrijk

Functie: toegepast datawetenschapper

Toen de complete elektriciteitsbedrading in het appartement van Fanny RebiffĂ© moest worden vernieuwd, besloot ze dat zelf te doen. Niet dat ze elektrotechnisch ingenieur is – ze studeerde datawetenschappen en mechatronica – maar omdat ze houdt van uitdagingen. ‘Soms heb ik wat te veel zelfvertrouwen. Dan begin ik ergens aan, kom er aldoende achter hoe moeilijk het is en kan vervolgens niet meer terug.’

Maritiem talent van het jaar

Die levenshouding legt haar geen windeieren. Begin november werd Fanny, die werkt bij onderzoeksinstituut MARIN, verkozen tot Maritiem Talent van het jaar. Dit vanwege haar bijdrage aan het project AI Sail, waarin het bedrijf met reinforcement learning een Optimist zelfstandig leerde zeilen. Hierbij stelt dit eenpersoonszeilbootje zelf het roer, het zeil en de gewichtsverdeling telkens bij tot het de optimale koers vaart, met een algoritme dat leert van proberen, fouten maken, aanpassingen doen en opnieuw proberen.

‘Ik was betrokken bij de training van dat algoritme’, vertelt RebiffĂ©, ‘maar vooral bij de sim-to-real transfer, de overgang van de gesimuleerde omgeving naar de echte, varende boot.’ Bij die laatste moet het systeem robuuster zijn, want de echte wereld kent meer uitdagingen. RebiffĂ©: ‘De gesimuleerde omgeving is slechts een vereenvoudiging daarvan.

RebiffĂ© gebruikte de boten ook voor workshops over reinforcement learning. Dat was een succes, vertelt ze. ‘Sommige mensen die aan het begin van de dag niet eens wisten wat reinforcement learning was, hadden er aan het einde van de dag een eigen zeilbesturingssysteem mee gemaakt.’

Hulp op grote schepen

Maar wat heeft de mensheid eigenlijk aan zelfzeilende Optimistjes? ‘Niet veel’, zegt RebiffĂ©. ‘We wilden er vooral van leren. Ons uiteindelijke doel is om de kapiteins van grotere schepen te helpen bij het manoeuvreren, het brandstofverbruik te verminderen en de veiligheid aan boord te verbeteren.’ Sommige vrachtschepen hebben bijvoorbeeld hulpzeilen, wat de bediening van schepen complexer maakt. Ook in de scheepvaart is het vinden van personeel een groeiend probleem.

Inmiddels werkt MARIN aan een nieuw project, AI Steer. Hierbij begint het algoritme niet bij nul, maar krijgt het voorkennis mee. ‘Dat heet offline learning’, zegt RebiffĂ©. ‘We voeden het geheugen met de ervaring die er al is.’

En of de elektriciteit in haar appartement het alweer doet? ‘Jazeker. En dat terwijl ik nog een veiligheidsdiploma bleek te moeten halen ook. Anders mocht ik het niet eens meer aansluiten.’
 

Alle talenten leren kennen? Kijk in het dossier Techniektalenten 2025.
 

Foto: Freek Lindeloo