Twee schoenen die laserstralen op de grond projecteren kunnen Parkinsonpatiënten helpen om beter te lopen. In een proef met 21 mensen nam het aantal 'bevriezingen', waarbij patiënten niet meer door kunnen lopen, met de helft af.

Het onderzoek naar de schoenen, van het Radboud UMC en de Universiteit Twente, verscheen gisteren in het tijdschrift Neurology. Parkinson is een neurologische ziekte, en die zorgt er onder andere voor dat mensen vaak 'bevriezen' tijdens het wandelen. Door je als Parkinsonpatiënt actief te focussen op een lijn op de grond gaat dat over. Dat komt doordat automatismen voor hen lastiger worden voor het brein, maar actieve denkprocessen nog wel mogelijk zijn. Naar de lijn kijken en nadenken over de beweging die je moet maken om op of over de lijn te stappen activeert andere hersencircuits, waardoor een patiënt plots wel door kan lopen.

 


Voortgekomen uit teleurstelling

De schoenen zijn een vondst van Murielle Ferraye. Zij promoveerde in Frankrijk op het effect van deep brain stimulation op bevriezingen van Parkinsonpatiënten. 'De operatie die nodig is voor deep brain stimulation is heel invasief. En vervolgens bleek ook het effect gering. Dat was erg teleurstellend, dus ik ging op zoek naar een betere manier om die bevriezingen tegen te gaan?' Samen met haar vader bouwde ze vervolgens een prototype van de laserschoenen. Eenmaal in Nederland aangekomen voor een postdoc aan het Radboud UMC, liet Ferraye de schoenen zien aan haar baas. 'Hij vond het een geniaal idee en wilde er meteen wat mee doen.'

Zo loopt iemand zónder hulp van de laser:

En zo loopt dezelfde persoon als de laser aan staat:

 

Met een schakelaar in de zool wordt de laser geactiveerd. Die staat zo afgesteld dat de rode lijn verschijnt voor de andere voet. 'Op die manier passen de lasers bij het loopritme. Dat helpt om de bewegingen van de patiënt soepel te houden.' Door de afstand tussen de schoen en de laserprojectie aan te passen is voor elke patiënt de ideale stapgrootte in te stellen. 'Of je kunt mensen trainen, door de passen net wat groter te maken dan normaal, wat de motoriek van een patiënt verbetert.'

 

Marktklaar

De resultaten van het experiment waren dusdanig bemoedigend, dat Ferraye en collega's onderzoeken nu of ze de schoenen op de markt kunnen brengen. 'Daarnaast kijken we of het mogelijk is om een echte klinische test van de schoenen op te zetten.' Ondertussen zijn ook de techniek en de methodologie van de studie zelf nog volop in ontwikkeling. Ferraye: 'Het zou fijn zijn om een objectieve maatstaf te hebben voor bevriezing. Nu bekeek een onafhankelijk persoon de videobeelden van patiënten, en bepaalde hij hoeveel bevriezingen er waren. Als je de episodes met sensoren kunt identificeren, wordt het bijvoorbeeld mogelijk om de lasers alleen aan te zetten als ze nodig zijn. Dat maakt het geheel eleganter.'

Overigens bleek het dragen van deze experimentele schoenen niet zonder risico. Eén van de deelnemers van de test werd in 2015 aangehouden door twee agenten. De schoenen zagen er volgens de agenten uit als explosieven, en daarom dachten de dienders dat deze meneer een terrorist was. Ook dat is een reden om het ontwerp van de schoenen te verbeteren.
 

Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.