Overal om ons heen zien we al auto’s, scooters en stepjes met een elektrische aandrijving. Nu moet ook de bouwsector aan verregaande elektrificatie geloven. Daarbij speelt een klein Nederlands bedrijf een voortrekkersrol.

Stank, lawaai en de blauwe dampen van dieselmotoren, ze lijken onlosmakelijk verbonden met een bouwplaats. Die ongezonde uitlaatgassen komen vaak midden in een stad of dorp vrij als er aan een weg wordt gewerkt of een groot bouwproject wordt gerealiseerd. Verre van ideaal voor de gezondheid van de omwonenden.

Maar verandering is op komst: alle grote werkmachines – van graafmachines tot shovels – moeten in 2030 emissieloos zijn. Om de CO2-uitstoot van de bouwsector sterk te verminderen, maar ook om die vuile dampen te voorkomen.
 

Bootjes en classic cars

Hoe je deze transitie aanpakt, laat het Nederlandse bedrijf New Electric zien. Ooit begon het met het ombouwen van bootjes en classic cars naar elektrische aandrijving, tegenwoordig past het grote machines voor de bouw aan die door diesel worden aangedreven.

‘Met alle respect voor wat we drie jaar geleden deden, dat was speelgoed. Nu doen we hele machineparken’, zegt ceo Anne Kloppenburg.
 

Elektrisch aangedreven ziekenwagen

Voor de deur van New Electric Automotive, de dochteronderneming in Staphorst, staat een ambulance geparkeerd, klaar om te worden omgebouwd tot een elektrisch aangedreven ziekenwagen.

Binnen, in een grote, lichte werkruimte, zijn medewerkers bezig met het bewerken van metaal of het monteren van onderdelen. Enkele zeldzame sportwagens laten zien dat het bedrijf het ombouwen van personenauto’s nog niet helemaal achter zich heeft gelaten. Op de brug staat een Porsche 911, met vlak ernaast een rode Ferrari en een Cobra. Maar elders in de hal staat een gloednieuwe tractor, en op een prominente plaats in het midden zelfs een complete asfalteermachine.
 

Zware machines

Dit laat in een oogopslag de draai zien die het bedrijf heeft gemaakt. Voorheen werd het vooral benaderd door particulieren die hun klassieker wilden laten ombouwen, maar inmiddels ligt de focus meer op het elektrisch maken van zware machines uit de bouw en de landbouw. Denk aan tractoren, bulldozers, en dus een eerste asfalteermachine.

 

De oprichters
Anne Kloppenborg (rechts op de foto) studeerde sociale psychologie en politicologie, maar werkte lang in de ICT en was al jong bezig met elektrische aandrijving van voertuigen. Toen hij in de Verenigde Staten getuige was van het testen van de eerste Tesla, de Roadster, was hij gegrepen. Zijn eerste grote klus was het elektrisch maken van een speedboot. Bij alles wat hij aanpakt, blijkt een duidelijke drive voor het elektrificeren van vervoer.
Mischa Bauman heeft sinds hij het zich kan herinneren aan auto’s gesleuteld; classic cars, motoren tunen, racewagens. Zelf heeft hij ook een tijdje geracet, maar dat doet hij tegenwoordig alleen nog op het water, in een razendsnelle catamaran. De twee werken samen sinds 2012.

 

Accu’s hadden niet genoeg energiedichtheid

Het zag er lange tijd niet naar uit dat dit soort zware machines op elektrische aandrijving konden werken. Daarvoor hadden accu’s niet genoeg energiedichtheid; of anders gezegd: om voldoende energie te bevatten werden de accupakketten onwerkbaar groot. Maar daarin is de laatste twee, drie jaar verandering gekomen.

‘Dat we nu bouwmachines kunnen ombouwen naar elektrische aandrijving, is grotendeels te danken aan de ontwikkelingen in de batterijtechnologie. Met name de energie-inhoud van accu’s is de laatste jaren steeds verder omhooggegaan. De nieuwste accu’s bieden meer kilowattuur per gewichtseenheid én per volume- eenheid. Dat betekent dat machines langer continu kunnen doordraaien omdat er meer accucapaciteit in eenzelfde volume kan worden geplaatst’, vertelt Kloppenborg.
 

Omslagpunt

Dankzij de vorderingen in batterijtechnologie is nu nét het omslagpunt bereikt waarop elektrisch aangedreven machines een volle werkdag kunnen blijven draaien. Precies wat de bouwsector nodig heeft.

‘We kunnen in Nederland niet alle grote werkmachines van de wereld ombouwen, maar we kunnen wel aan bedrijven als John Deere, Toyota, Hitachi laten zien dát het kan en hoe het moet’, zegt Kloppenborg.
 

New Electric ontwikkelde (en certificeerde) zelf deze accumodules voor toepassing in de scheepvaart. Ze zitten nu in sleepboten en in een inspectievaartuig van Waternet. Foto New Electric

 

MEER LEZEN OVER HET ELEKTRISCH MAKEN VAN WERKMACHINES?

Het hele verhaal is te lezen in het oktobernummer van De Ingenieur. Koop de digitale versie voor € 7,50, of neem - met een flinke korting van 25 % - een digitaal jaarabonnement van twaalf nummers voor € 69,-.

 

Foto’s Dick Vos